تعویض بهاره ملکه زنبورعسل
یکی از اصولی‌ترین کار در زنبور‌داری داشتن ملکه های سالم و جوان از نژاد خیلی خوب که جمعیت شما هم آرام باشند و هم تولید عسل بالایی داشته باشند و از نظر زمستان‌گذرانی بسیار عالی بوده و در برابر بیماری‌ها مقاوم باشند.
بدین منظور شما باید از ملکه های اصلاح‌نژاد شده که برای ایران بومی‌سازی شده‌اند استفاده نمایید. برای داشتن یک جمعیت ایده آل بهتر است که هر دو سال یک بار یعنی سال در میان ملکه های خود را تعویض کنید. بهترین زمان برای تعویض ملکه در بهار و در ماه فروردین و اردیبهشت می‌باشد. این یکی از بهترین راه‌ها برای داشتن جمعیت‌های قوی و در نتیجه سالم می‌باشد. چرا که ملکه بیش از ۷۵ % تخم‌های خود را در دو سال اول زندگی خود می‌ریزد و از سال سوم ضعیف شده و به شدت از میزان تخم ریزیش کاسته می‌گردد.
سه قاعده مهم در تعویض
• جمعیت ملکه های تازه رادر فصل شهدوگل راحت‌تر می‌‌پذیرد.
• زنبورهای مسن و قادر به پرواز ملکه تازه را به سختی قبول می‌کنند چون به بوی ملکه قبلی عادت کرده اما زنبورهای جوان راحت‌تر ملکه تازه را می‌پذیرند و به بوی ملکه خو نگرفته اند.
• از نیمه دوم اسفندماه به بعد هرچه زودتر به جمعیت ملکه داده شود آن را آسان‌تر قبول می‌کنند.
ملکه های پیر (مسن‌تر از ۲ سال) و ضعیف و ناقص را می‌توان در فروردین یا حتی در نیمه دوم اسفندماه عوض کرد. در تعویض بهاره پس از برداشتن ملکه پیر از جمعیتش می‌توان ملکه را با قفسه ملکه به جمعیت معرفی کرد، بعد از ۴ روز می‌توانید جمعیت را کنترل نمایید که آیا ملکه تازه را قبول کرده‌اند یا نه.
تخم‌گذاری ملکه نشان دهنده قبول ملکه تازه است. لازم به ذکر است بدانید یک قسمت قفسه ملکه باید با یک خمیر شیرین یا موم مسدود شود. باید قفسه ملکه بین دو قاب زیر سقف کندو طوری قرار دهیم که توری قفسه به سمت کف کندو باشد.
زنبورها خمیرشیرین یا موم را می‌خورند و ملکه را پس از یکی دو روز از قفسه آزاد می کنند. خوبی تعویض ملکه در فصل بهار این است که جمعیت راحت‌تر آن را قبول می‌کنند.
منابع
• زنبورعسل و پرورش آن (شهرستانی، نعمت الله)
• پرورش زنبور عسل (عبادی، رحیم)